Azərbaycanın əmək bazarındakı problemləri əsasən bir neçə qrupa bölmək olar.

"Operativ Məlumat Mərkəzi-OMM" xəbər verir ki, bunu İqtisadiyyat Nazirliyi yanında Dövlət Vergi Xidmətinin İqtisadi təhlil və uçota nəzarət Baş İdarəsinin Sosial sığorta və əmək münasibətlərinə nəzarət idarəsinin rəisi Nigar Vahabzadə bildirib.

"Bunlar əmək münasibətlərinin qanunvericilikdə nəzərdə tutulmuş qaydada rəsmiləşdirilməməsi, uçotdankənar əmək haqqının verilməsi, bəzi yerlərdə əmək haqqının sektor üzrə orta göstəricidən aşağı olmasıdır", - deyə N. Vahabzadə qeyd edib.

Nazirlər Kabineti “Artıq ödənilmiş vergilərin, məcburi dövlət sosial sığorta, işsizlikdən sığorta və icbari tibbi sığorta haqlarının, faizlərin və maliyyə sanksiyalarının qaytarılması Qaydaları”nda dəyişiklik edib.

"Operativ Məlumat Mərkəzi-OMM" xəbər verir ki, bununla bağlı Baş nazir Əli Əsədov yeni qərar imzalayıb.

Qərara əsasən, bundan sonra, büdcəyə artıq ödəmələr işsizlikdən sığorta haqqı ilə bağlı borcların, hesablanmış faizlərin və işsizlikdən sığorta haqlarını ödəməkdən yayınma və tətbiq edilmiş inzibati cərimələr və maliyyə sanksiyaları üzrə borcların ödənilməsinə yönəldilməyəcək. Eyni zamanda büdcəyə artıq ödəmələr məcburi dövlət sosial sığorta haqları, hesablanmış faizlər, tətbiq edilmiş maliyyə sanksiyaları və inzibati cərimələr üzrə borcların ödənilməsinə yönəldilməyəcək.

Vergi ödəyicisinin vergi borcunu ödəmə qabiliyyətinin müəyyənləşdirilməsi qaydası təsdiqlənib.

"Operativ Məlumat Mərkəzi-OMM" xəbər verir ki, bununla bağlı Baş nazir Əli Əsədov qərar imzalayıb.

Qaydaya görə, vergi orqanı tərəfindən vergi ödəyicisinin orta aylıq gəlir və xərcləri aşağıdakı qaydada müəyyənləşdirilir:

- gəlir (mənfəət) vergisi ödəyicisinin əvvəlki hesabat ili üzrə seçdiyi uçot metoduna uyğun olaraq təqdim etdiyi və kameral vergi yoxlaması keçirilmiş gəlir (mənfəət) vergisi bəyannaməsi üzrə ümumi gəlirlər və cəmi xərclər (amortizasiya xərcləri istisna olmaqla) kimi əks olunan məbləğlər 12-yə (vergi ödəyicisi əvvəlki hesabat ilində tam fəaliyyət göstərmədiyi halda fəaliyyət göstərdiyi ayların sayına) bölünməklə orta aylıq gəlir və xərcləri müəyyənləşdirilir;

- sadələşdirilmiş vergi ödəyicisinin əvvəlki hesabat rübü üzrə təqdim etdiyi və kameral vergi yoxlaması keçirilmiş sadələşdirilmiş vergi bəyannaməsinə əsasən satışdankənar gəlirlər də daxil olmaqla təqdim edilmiş mallara (işlərə, xidmətə) görə əldə edilmiş hasilatın həcmi və vergi ödəyicisinin təqdim etdiyi xərc 3 sənədləri əsasında müəyyən edilmiş xərcləri 3-ə (vergi ödəyicisi əvvəlki hesabat rübündə tam fəaliyyət göstərmədiyi halda fəaliyyət göstərdiyi ayların sayına) bölünməklə orta aylıq gəlir və xərcləri müəyyənləşdirilir;

- hesabat dövründə yeni fəaliyyətə başlayan vergi ödəyicisinin orta aylıq gəlir və xərcləri faktiki fəaliyyət göstəricilərinə (vergi ödəyicisi müraciətinə faktiki fəaliyyət göstəricilərini əks etdirən arayışı müvafiq bəyannamə (gəlir, mənfəət və ya sadələşdirilmiş vergi bəyannaməsi) formasında tərtib etməklə və sadələşdirilmiş vergi ödəyicisi üzrə vergi ödəyicisinin təqdim etdiyi xərc sənədlərini əlavə etməklə təqdim etməlidir) əsasən hesablanmaqla fəaliyyət göstərdiyi ayların sayına bölünərək orta aylıq gəlir və xərcləri müəyyənləşdirilir;

- hesabat dövründə yeni fəaliyyətə başlayan vergi ödəyicisinin gəlir və xərclərinin, sadələşdirilmiş vergi ödəyicisinin xərclərinin doğruluğunun dəqiqləşdirilməsi məqsədilə vergi orqanında olan məlumat mənbələrindən (elektron qaimə-faktura, elektron alış aktı, nəzarət kassa aparatı çekləri, bank hesablarındakı vəsaitlər, o cümlədən bank hesablarındakı vəsaitlərin hərəkəti və idxal-ixrac əməliyyatları barədə rəsmi məlumatlar və s.) istifadə olunur.

Vergi ödəyicisinin xərcləri barədə vergi orqanında məlumat olduqda həmin xərclərlə bağlı sənədlər vergi ödəyicisindən tələb edilmir.

Vergi ödəyicisinin əvvəlki hesabat dövrü üzrə müvafiq olaraq gəlir, mənfəət və (və ya) sadələşdirilmiş vergi bəyannaməsi kameral vergi yoxlamasından keçirilənədək və ya kameral vergi yoxlamasının keçirilməsi üçün Vergi Məcəlləsi ilə müəyyən edilmiş müddət keçənədək, eyni zamanda vergi ödəyicisi tərəfindən müvafiq bəyannamələr təqdim edilməli olduğu halda, bəyannamələr təqdim edilənədək müraciət etdikdə vergi orqanı vergi öhdəliyinin yerinə yetirilməsi müddətinin uzadılmasından imtina edilməsi barədə qərar qəbul edir və vergi ödəyicisinə qeyd olunan hallar həll olunduqdan sonra yenidən müraciət etməsi barədə məlumat verilir.

Orta aylıq gəlirdən orta aylıq xərclər çıxılaraq, üzərinə müraciət edilmə tarixinə vergi ödəyicisinin xəzinəsində (kassasında), milli və ya xarici valyutada cari və ya digər hesablarında vəsaitlərin qalığı (orta aylıq gəlirlə orta aylıq xərcin müsbət fərqi qədər azaldılmaqla) gəlinməklə vergi orqanı tərəfindən vergi ödəyicisinin vergi borclarının ödənilməsi məqsədləri üçün sərbəst vəsaiti müəyyənləşdirilir.

Vergi Məcəlləsinə uyğun olaraq təqdim edilən sənədlər əsasında vergi ödəyicisi tərəfindən sahibkarlıq fəaliyyəti ilə bağlı olmayan, habelə Vergi Məcəlləsinə uyğun olaraq gəlirdən çıxılmayan xərclərin çəkilməsi aşkar edilərsə, mütənasib olaraq sərbəst vəsaitin məbləği artırılır.

Vergi ödəyicisinin vergi borcu bu Qaydanın 2.4-cü və 2.5-ci bəndlərinə əsasən müəyyənləşdirilən sərbəst vəsaitinin 1,3 mislindən artıq olarsa, bu hal vergi ödəyicisinin vergi borcunu birdəfəyə ödəmə qabiliyyətinin olmaması kimi qiymətləndirilir və vergi öhdəliyinin yerinə yetirilməsi müddəti vergi orqanının qərarı ilə vergi ödəyicisinin seçimindən asılı olaraq Vergi Məcəlləsinin 85.10.1-85.10.3-cü maddələrində göstərilən qaydada uzadılır.

Bu Qaydanın digər müddəalarından asılı olmayaraq, dövlət büdcəsindən və büdcədənkənar dövlət fondlarından ayrılan vəsait hesabına işğaldan azad edilmiş ərazilərin bərpası və yenidən qurulması, habelə Azərbaycan Respublikasının avtomobil yollarının, körpülərin, tunellərin və digər yol qurğularının layihələndirilməsi, tikilməsi, istismarı, bərpası, təmiri və yenidən qurulması layihələri çərçivəsində bu sahədə işləri həyata keçirən publik hüquqi şəxsə, onun tabeliyində olan publik hüquqi şəxslərə, hüquqi şəxs statusuna malik olmayan təşkilatlara (idarələrə), onların təsərrüfat cəmiyyətlərinə, filial və nümayəndəliklərinə ödənilən avanslara görə ƏDV borcu yarandıqda, bu hal vergi ödəyicisinin vergi borcunu birdəfəyə ödəmə qabiliyyətinin olmaması kimi qiymətləndirilir.

2023-cü ildə Qarabağ iqtisadi rayonuna 2 milyard 254,4 milyon manat investisiya qoyulub.

"Operativ Məlumat Mərkəzi-OMM" Dövlət Statistika Komitəsinə istinadən xəbər verir ki, bu, 2022-ci illə müqayisədə 19,5 % çoxdur.

Məlumata görə, bunun 33,1 %-i və ya 747,332 milyon manatı Füzuli rayonuna (illik müqayisədə 35,8 % çox), 27,8 %-i və ya 626,67 milyon manatı Şuşa rayonuna (11,4 % az), 26,2 %-i və ya 589,564 milyon manatı Ağdam rayonuna (85,6 % çox) yönəldilib.

Hesabat dövründə Qarabağ iqtisadi rayonuna daxil olan Ağcabədi rayonuna sərmayə qoyuluşu 84,3 % artaraq 76,613 milyon manata, Bərdə rayonuna 3,5 dəfə azalaraq 10,647 milyon manata, Xocalı rayonuna 20,8 dəfə aratarq 5,304 milyon manata, Xocavənd rayonuna 34,9 % azalaraq 112,088 milyon manata, Tərtər rayonuna sərmayə qoyuluşu isə 42,2 % artaraq 86,151 milyon manata çatıb, Ağdərə rayonuna sərmayə ayrılmayıb, Xankəndi şəhərinə isə ilk dəfə 31,5 min manat sərmayə qoyulub.

İqtisadiyyat Nazirliyinin Kollegiyası “Vergi orqanlarında staj və sınaq keçmə Qaydaları”nı təsdiqləyib.

"Operativ Məlumat Mərkəzi-OMM" xəbər verir ki, bununla bağlı iqtisadiyyat naziri Mikayıl Cabbarov yeni qərar imzalayıb.

Qaydalara əsasən, ilk dəfə vergi orqanlarında xidmətə qəbul edilən şəxslərlə 6 aylıq staj müddəti müəyyən edilməklə əmək müqaviləsi bağlanılacaq. Kurator stajçının fəaliyyətinə nəzarət etmək və onun işini istiqamətləndirmək üçün Dövlət Vergi Xidmətinin müvafiq strukturunun vəzifəli şəxslərindən 5 iş günü ərzində təyin olunacaq.

Kurator staj müddətinin qurtarmasına 10 iş günü qalmış stajçının daimi xidmətə qəbul edilməsi ilə bağlı müsbət və ya mənfi rəyi əks etdirən tövsiyəni struktur bölmənin rəhbərinə təqdim edəcək. Peşə hazırlığı kursunu müvəffəqiyyətlə başa vurmuş və müsbət rəy verilmiş stajçı sınaq müddəti müəyyən edilmədən vergi orqanlarında daimi xidmətə qəbul ediləcək.

Peşə hazırlığı kursunu müvəffəqiyyətlə başa vurmamış, lakin barəsində müsbət rəy olan və ya peşə hazırlığı kursunu müvəffəqiyyətlə başa vurmuş, lakin barəsində müsbət rəy olmayan stajçı ilə 3 aya qədər sınaq müddəti müəyyən edilməklə əmək müqaviləsi bağlanacaq.

Peşə hazırlığı kursunu müvəffəqiyyətlə başa vurmayan stajçı barəsində müsbət rəy verilmədikdə stajın nəticəsi qaneedici hesab edilmir və onun vergi orqanlarında xidmətinə müvafiq olaraq xitam verilir.

Nazirliyin Hüquq şöbəsinə bu Qərarın 3 gün müddətində Hüquqi Aktların Dövlət Reyestrinə daxil edilməsi üçün Ədliyyə Nazirliyinə təqdim edilməsi tapşırılıb.

İqtisadiyyat Nazirliyinin Kollegiyası “Vergi orqanlarının vəzifəli şəxslərinin həvəsləndirmə Qaydası”nı təsdiqləyib.

"Operativ Məlumat Mərkəzi-OMM" xəbər verir ki, bununla bağlı iqtisadiyyat naziri Mikayıl Cabbarov yeni qərar imzalayıb.

Qərara əsasən, həvəsləndirmə tədbirləri aşağıdakı vəzifəli şəxslərə tətbiq oluna bilər:

- təşəkkür elan edilməsi və ya fərdi qaydada mükafatlandırma – son 6 ay ərzində qüsursuz xidməti olan vəzifəli şəxslərə;

- Dövlət Vergi Xidməti qismində İqtisadiyyat Nazirliyinin fəxri fərmanı ilə təltif edilmə – son 5 il ərzində qüsursuz xidməti olan vəzifəli şəxslərə;

- növbəti xüsusi rütbənin vaxtından əvvəl verilməsi – Əsasnamənin 23-cü maddəsinin tələbləri nəzərə alınmaqla son 1 il ərzində qüsursuz xidməti olan vəzifəli şəxslərə;

- növbəti xüsusi rütbənin tutduğu vəzifə üçün nəzərdə tutulandan bir pillə yuxarı verilməsi – son 3 il ərzində qüsursuz xidməti olan vəzifəli şəxslərə;

- tətbiq edilmiş intizam tənbehinin vaxtından əvvəl ləğv edilməsi – son 3 ay ərzində qüsursuz xidməti olan və fəaliyyətində dönüş yaratmış vəzifəli şəxslərə;

- “Fəxri vergi orqanı işçisi” adının verilməsi və ya döş nişanı ilə təltif edilmə – son 10 il ərzində qüsursuz xidməti olan vəzifəli şəxslərə.

Həmçinin vəzifəli şəxslərə təşəkkür elan edilməsi ilə bağlı sənəd və ya fəxri fərman əmrin verilməsindən 20 iş günü müddətində, eləcə də “Fəxri vergi orqanı işçisi” adının verilməsi və döş nişanı təltif edilməsi isə əmrin verilməsindən 3 aydan gec olmayaraq Dövlət Vergi Xidmətinin rəisi və ya onun müavini tərəfindən təqdim ediləcək.

Bundan başqa, Dövlət Vergi Xidmətinin rəisi və onun müavinlərinə həvəsləndirmə tədbirlərinin tətbiq edilməsi İqtisadiyyat Nazirliyinin, digər vəzifəli şəxslərə həvəsləndirmə tədbirlərinin tətbiq edilməsi isə Dövlət Vergi Xidmətinin əmri ilə rəsmiləşdiriləcək.

“Fəxri vergi orqanı işçisi” adının verilməsi və döş nişanı ilə təltif edilmə növündə həvəsləndirmə tədbirləri tətbiq edildiyi vəzifəli şəxslərin xidmətdə olmanın yaş həddinə çatdığına görə xidmətdə olma müddətinin uzadılması, həmçinin ştatların ixtisarı zamanı nəzərə alınacaq.

Qeyd edək ki, həvəsləndirmə növü qərəzsiz və ədalətli yanaşma tətbiq edilərək müəyyən ediləcək.

Nazirliyin Hüquq şöbəsinə bu Qərarın 3 gün müddətində Hüquqi Aktların Dövlət Reyestrinə daxil edilməsi üçün Ədliyyə Nazirliyinə təqdim edilməsi tapşırılıb.