Azərbaycan və Rusiya arasında iqtisadi münasibətlər müstəqilliyi bərpa etdikdən sonra yüksələn xətlə inkişaf edib. Rusiya vaxtilə SSSR-də Azərbaycanla ümumi bir yerdə olduğu üçün iki ölkənin iqtisadiyyatı bir-birinə yad deyil. Təsadüfi deyil ki, bu gün Rusiya Azərbaycanın üçüncü əsas ticarət tərəfdaşlarından biridir.

Mövzu ilə bağlı "Operativ Məlumat Mərkəzi-OMM"-ə danışan politoloq Asif Nərimanlı bildirib ki, Rusiyaya qoyulan sanksiyalara baxmayaraq, bu iqtisadi inkişaf yüksələn xətlə davam edir və Azərbaycanla Rusiya arasında xüsusən son dövrlər milli valyuta üzrə ticarət mübadiləsinin aparılması da bu prosesdə əsas amillərdən biridir.

Ekspert qeyd edib ki, iqtisadi əlaqələrin əsasını təşkil edən Şimal-Cənub dəhlizidir. Bu dəhliz Avrasiya nəqliyyat dəhlizlərinin əsas layihələrdən biri hesab edilə bilər. Dəhlizin keçdiyi, birləşdiyi ölkələrə baxdıqda bu, böyük bir coğrafiyanı əhatə edir. Bu layihənin icrası ilə hər şeydən öncə Azərbaycanın Hindistan başda olmaqla Cənub-Şərqi Asiya ölkələrinə çıxışı təmin edilə bilər. Bu da Azərbaycanın nöqteyi-nəzərindən Avrasiyanın nəqliyyat şəbəkəsindəki əsas payını daha da yüksəltməyə imkan verir.

Asif Nərimanlı bu dəhlizin son günlər Rusiya üçün önəmin daha da artırdığından danışıb. Ukrayna müharibəsinin başlanmasından, həmçinin Rusiyaya qarşı sanksiyalardan sonra, yeni bazarlar axtarışında olan Rusiya üçün Şimal-Cənub dəhlizi əsas priotetlərdən biri olub. Rusiya bu dəhlizin reallaşması ilə Azərbaycan üzərindən İrana oradan Fars körfəzi və Cənub-Şərqi Asiya ölkələrinə çıxış əldə etmək istəyir. Nəzərə almaq lazımdır ki, mövcud dünyada Cənub-Şərqi Asiya coğrafiyası əsas bazarlardan birinə çevrilir. Dünyada həm iqtisadi, həm siyasi baxımdan yüksəlişini nəzərə aldıqda bu, böyük bazardır. Hindistan həm də Rusiya üçün qlobal mübarizədə əsas tərəfdaşlardan birinə çevrilə bilər.

“Hazırda bu layihənin bir hissəsi olacaq İranın Rəşt-Astara dəmiryolu xəttinin inşasında yaranan problemlərdir. Nəzərə almaq lazımdır ki, Rusiya Rəşt-Astara dəmiryolu xəttinin bərpasına məhz özü maliyyə ayırıb. Rusiya indiki məqamda bu layihənin icrası üçün tələsir.

Rusiya üçün əsas məqamlardan biri də təkcə, bu layihənin icrasında yaranacaq texniki problemlər deyil, həm də siyasi müstəvidə baş verən problemlərdir. Xüsusən, İran-İsrail arasında gərginlik bu layihənin yaradılmasında müəyyən risklər yaradır. Belə bir qarşıdurmada bu toqquşmanın Cənubi Qafqaza təsirləri ola bilər. Təbii ki, bu qarşıdurma Cənubi Qafqaza təsir edərsə, layihənin həyata keçirilməsində problem yaranacaq, həm də Cənubi Qafqaz Rusiya üçün daxili təhlükəsizlik coğrafiyalarından biridir. Yəni, Cənubi Qafqazda baş verən istənilən qeyri-stabillik Şimali Qafqaz sərhədlərini də təhdid edir. Şimali Qafqazın etnik rəngarəngliyini nəzərə aldıqda, istənilən vaxt həmin bölgədə Rusiyanın daxili təhlükəsizliyini təhdid edən proseslərin baş verməsini də qaçılmaz hala çevirə bilər.

Şimal-Cənub nəqliyyat şəbəkəsi Rusiyanın Cənub-Şərqi Asiyaya çıxışını təmin etməklə yanaşı, həm də Avrasiyanın nəqliyyat şəbəkəsində Azərbaycanın daha da ön plana çıxmasını şərtləndirən layihələrdən biri olacaqdır.

Gələcək baxımdan düşündükdə, Orta dəhlizin işə düşməsindən sonra, Şimal-Cənub nəqliyyat şəbəkəsi də işə düşərsə, bu nəinki bizə, həm də Şimal-Cənub layihəsində yer alan ölkələrə imkan verir ki, Avropa bazarına çıxışı da bu istiqamətdə həyata keçirsin”.

Gələcəkdə həm Rusiyanın, həm İranın Avropa bazarına çıxışı orta dəhlizə qoşularaq Azərbaycan üzərindən təmin edilməsini deyən ekspert vurğulayıb ki, Rusiya və İrana qarşı sanksiyalar var, bu cür siyasi sanksiyalar da adətən iqtisadi daşımalara da zərər vurur və yaxud da iqtisadi daşımaları gecikdirir.

Orta Dəhliz işə düşdükdən sonra Rusiya və İrandan gələn yüklər Şimal-Cənub layihəsi ilə Azərbaycana gətirilər və burada Orta dəhlizə qoşularaq Türkiyəyə və oradan Avropa bazarına çıxa bilər. Bu da artıq bütöv Avrasiyanı, Avropanı və Asiya qitəsinin bütün ölkələrini birləşdirən bir nəqliyyat şəbəkəsi olur.

Digər müsahibimiz politoloq Əli Zülfüqaroğlu bildirir ki, Rusiya ilə Azərbaycan əlaqələri xüsusi çəkiyə malikdir. Rusiya Azərbaycanın ən böyük iqtisadi tərəfdaşlarından biridir. Rusiyada 2 milyona yaxın azərbaycanlı yaşayır və fəaliyyət göstərir. Eyni zamanda dünya çapında Rusiyanın kifayət qədər çəkisi var və proseslər ona doğru gedir ki, çoxqütblü dünya formalaşır və çoxqütblü dünyada Rusiyanın xüsusi yeri olacaq. Bu mənada Azərbaycanın son zamanlar apardığı yüksək səviyyəli xarici siyasət Azərbaycanın dünya səviyyəsində, geosiyasi zəmində effektiv siyasət yürüdəcəyinə gətirib çıxaracağını əminliklə söyləmək olar.

“Eyni zamanda biz Şimal-Cənub nəqliyyat dəhlizinin inkişaf etdirilməsi ilə bağlı da Azərbaycanın addımlarının nə qədər önəm kəsb etdiyini misal göstərə bilərik. Şimal-Cənub nəqliyyat dəhlizi Azərbaycana xüsusi dividentlər gətirəcək. Xüsusilə, son zamanlar  logistika dünyanın əsas priotet sahələrindən birinə çevrilib. Dünya gücləri arasında nəqliyyat dəhlizlərinə nəzarət uğrunda ciddi rəqabət var. Bu mənada Azərbaycanın Şimal-Cənub nəqliyyat dəhlizində önəmli rola malik olması Azərbaycanın imkanlarını daha da artıracaq. Azərbaycanın qeyri-neft sektorunda nəqliyyat marşrutlarından əldə etdiyi gəlir, xüsusi əhəmiyyət daşıyacaq. Bildiyimiz kimi, Şimal-Cənub nəqliyyat dəhlizinin əsasını 3 istiqamət təşkil edir.

Bura Mərkəzi Asiyadan keçən Şərq Marşrutu, Xəzər üzərindən keçən Mərkəz marşrutu, eyni zamanda Azərbaycandan keçən qərb marşrutu daxildir. Qərb marşrutu ilə bağlı Azərbaycanla Ermənistan arasında ciddi rəqabət var. Ermənistan iddialıdır ki, bu marşrut Ermənistan üzərindən keçsin, yəni Hindistandan daşınan yüklər İran, Ermənistan, Gürcüstan və Qara dəniz vasitəsilə Avropaya daşınsın. Ancaq təbii ki, istər avtomobil yolları, istərsə də dəmir yolları baxımından Ermənistan heç bir halda Azərbaycanla rəqabət apara bilməz.

Son zamanlar Azərbaycanın bu istiqamətdə intensiv fəaliyyət yürütməsi və infrastruktur layihələrini uğurla həyata keçirməsi, Azərbaycanın imkanlarını daha da artırır. Rusiya ilə Azərbaycan arasında əməkdaşlıq Azərbaycanın imkanlarını daha da artırır. Biz yaxın perespektiv üçün bunun nə qədər əhəmiyyət daşıdığını bir daha müşahidə edəcəyik”, - deyə politoloq sonlandırıb.

Aminə Nəzərova

Bu gün – sentyabrın 19-u Azərbaycan Silahlı Qüvvələrinin Qarabağda keçirdiyi lokal xarakterli antiterror tədbirlərindən bir il ötür. Bu hadisə ən yeni tariximizin şanlı, parlaq səhifələrindəndir.

Bunu "Operativ Məlumat Mərkəzi-OMM"-ə politoloq Turan Rzayev bildirib.

O qeyd edib ki, Müzəffər Ordumuz antiterror tədbirləri nəticəsində ölkəmizin suverenliyini tam bərpa etdi. Bununla həm də “Ermənistan-Azərbaycan Dağlıq Qarabağ münaqişəsi”nin “Dağlıq Qarabağ” mərhələsi başa çatdı. Bu gün sadəcə sülh müqaviləsinin imzalanmaması səbəbindən hazırkı vəziyyəti “Ermənistan-Azərbaycan münaqişəsi” adlandırırıq.

"Əslində, lokal xarakterli antiterror tədbirləri keçirilməyə də bilərdi. Ermənistan və onun himayə etdiyi xunta rejimi 10 noyabr bəyanatına əməl etsə, Qarabağ iqtisadi rayonunda törədilən genişmiqyaslı təxribatlar olmasa, Ermənistan silahlı qüvvələrinin birləşmələri tərk-silah edilsəydi, proses çox fərqli olardı. Lakin Qarabağ iqtisadi rayonunda törədilən genişmiqyaslı təxribatlar, Ermənistan silahlı qüvvələrinin birləşmələrinin tərk-silah edilməməsi, ən önəmlisi xunta rejiminin reinteqrasiyada maraqlı olmaması Bakını lazımi addımları atmağa vadar etdi.

Lokal xarakterli antiterror tədbirləri dərindən araşdırılası, diplomatiya, hərb tarixinə qızıl hərflərlə yazılacaq hadisədir. Bu, xüsusilə hərbi baxımdan dünya tarixində mislinə az rastlanan, minimum itki ilə maksimum nəticə əldə edilən nadir əməliyyatlardandır. Əməliyyat zamanı mülki şəxslər arasında itkilərin olmaması mühüm məqamdır. Hətta işğalçı qüvvələr hərbi hiyləyə əl ataraq tibbi və mülki nəqliyyat vəsitələrindən, habelə mülki obyektlərdən hərbi məqsədlər üçün istifadə etsə də, Ordumuz bu hiylələri yüksək peşəkarlıqla boşa çıxardı. Əməliyyatlar gedərkən Müdafiə Nazirliyinin təqdim etdiyi videomateriallardan da görünür ki, Ordumuz  PUA-lardan zərbə endirilmədən öncə obyektlərin mülki ya da hərbi olduğunu müəyyənləşdirir, daha sonra zərbə gerçəkləşirdi.

Diplomatik sferada isə başda Prezident İlham Əliyev olmaqla dövlətin bütün şəxslərinin, resurslarının səfərbər olduğu, ehtimal təzyiq ya da sanksiya risklərini bloklamaq üçün yüksək səylə işlərin getdiyini görmək olurdu. Ən önəmli uğur isə lokal xarakterli antiterror tədbirləri zamanı dezinformasiya sahəsində görülən işlərdir. Ermənsitan təkcə cəbhədə deyil, həmçinin informasiya cəbhəsində də müharibəni uduzdu. Artıq daha peşəkar və daha operativ arxa cəbhə onları qarşıladı.

Nəticə etibarilə sentyabrın 19-u Silahlı Qüvvələrimizin Qarabağda keçirdiyi lokal xarakterli antiterror tədbirləri ilə Azərbaycan yaşı əsri ötən münaqişəni tam həll etdi. Bununla həm 100 illik separatçılıq, həm 30 ildən çox davam edən işğal, həm də regiondakı reallıqlar əsaslı surətdə dəyişdi", - deyə o bildirib.

Son günlər paytaxtda tıxaclar müşahidə olunur. Sakinlər, sürücülər bu haldan olduqca narazıdırlar. Pik saatlarda şəhərin iflic vəziyyətdə olması bir çox suallar doğurur. Bəs tıxacın yaranmasının səbəbləri nələrdir? Bunun qarşısı necə alına bilər?

Mövzu ilə bağlı "Operativ Məlumat Mərkəzi-OMM"-in suallarını cavablandıran nəqliyyat ekspertu Rauf Ağamirzəyev bildirib ki, bunlardan biri kimi beynəlxalq tədbirin keçirilməsi və tədbirlərlə əlaqəli əsaslı təmir işlərin görülməsidir. Bir küçə bağlanırsa, axınlar digər küçəyə yönəlir. Bu da şəhərin mərkəzindən avtobusların 30 dəqiqəyə qədər gecikmələrinə gətirib çıxarır. Ancaq bu dəyişən prosesdir, yəni yollar açıldıqca bu məsələ də öz həllini tapır.

Digər məsələ ondan ibarətdir ki, ümumi son illərin səfər təşkilində daha çox kütləvi avtomobilləşmə müşahidə edilir. İnsanlar səfərlərini fərdi nəqliyyatdan və taksi ilə təşkil edir ki, bunun da yan fəsadı olaraq daha çox avtomobilin küçə-yol şəbəkəsinə çıxması və sıxlığın yaranmasına, həmçinin tıxacın daha uzunmüddətli olmasına gətirib çıxarır.

Ekspert qeyd edib ki, bunu aradan qaldırmaq üçün silsilə tədbirlər görülür. İlkin olaraq axının önünü açılması təmin olunmalıdır. Bunun üçün də ictimai nəqliyyatın üstünlüyünü təmin edən avtobus zolağı şəbəkəsi yaradılır, şəbəkələşdirilir. Buna əməl etməyənlərə cərimə müəyyən olunub. Sonradan çəkindirici alət olaraq saatlıq parkinq işə düşüb. Digər məsələ odur ki, bu günə kimi olmayan qısaməsafəli həllər silsiləsinə velosiped zolağı çəkilir. Qismən piyada infrastrukturu abadlaşıb.

R.Ağamirzəyev düşünür ki, bu məsələyə daha çox diqqət ayırmalıyıq. Çünki şəhərdə piyada hərəkəti məhduddur. Piyada səkiləri davamlı deyil, yekun nəticə olaraq, bu növ hərəkətdə hərəkət məhdudlaşıb və insanlar yolun hərəkət hissəsi ilə hərəkət edir, ya da ümumiyyətlə hərəkət edə bilmir. Bu problemləri aradan qaldırdıqca eyni küçə ilə fərqli hərəkətin təşkili təmin olunur.

Bundan əlavə, nəqliyyat eksperti hesab edir ki, orta və uzaq perespektivdə biz hökmən relsli nəqliyyatı inkişaf etdirməliyik. Yəni, metro şəbəkəsinin genişləndirilməsi və mövcud şəbəkənin bərpası yönündə Suraxanı, Binə, Qala, Maştağa bağları, Hövsan istiqamətində yolun təmiri və qatar sayının artırılmasına ehtiyac var.

“Şəhərin daxilində də sərnişin axınının parçalanmasından ötrü Dərnəgül, Keşlə, Heydər Əliyev prospekti, Nərimanov və Böyükşor stansiyaları qurulmalıdır ki, axın parçalansın. Yəni, avtobus da əlaqələndirici funksiyanı daşısın. Avtobus metro stansiyasına, dəmiryol stansiyasına insanları daşısın və əsas yükü məhz yerüstü nəqliyyat daşımaqla ümumi yükü azaltsın.

Digər həmsöhbətimiz nəqliyyat üzrə ekspert Aslan Əsədov deyir ki, bugünkü gündə tıxaclar elə bir həddə çatıb ki, bu qarşısıalınmaz görünür, ancaq əslində belə deyil. Böyük meqapolislərin özünəməxsus problemləri olur. Əsas da yol infrastruktrunda bu problemlər üzə çıxır və aşkarlanır. Bu gün də nəqliyyat infrastrukturunda başlıca məsələlərdən biri daşınma ilə bağlıdır.

“Məsələn, hər hansısa bir vətəndaş onun yolda olma müddətindən asılı olaraq yol hərəkətinin təşkilinə necə yanaşmasından asılıdır. Yəni, hər bir şəxs istər piyada, istər nəqliyyat vasitəsindən istifadə etsin bir uzaq və yaxın məsafəyə gedərsə, bu zaman onun əsas vaxt itkisinə səbəb olacaq faktorları araşdırması, hansı maneələrin olduğunu bilməsi mütləqdir. Onu gözləyəcək addımları qarşılamalıdır. Bu kimi məsələlər var ki, əsas mahiyyət ondan ibarətdir”,- deyə ekspert qeyd edib.

Bu addımların effektiv olmamasının başlıca səbəbi, axınların idarə edilməməsinə yönəlik atılan addımlar olduğunu bildirən ekspert, hər hansısa bir yerə hərəkət edən zaman nəqliyyat vasitələri ümumi axına nəzərən təsbit edilməli olduğunu qeyd edib.

Aminə Nəzərova

Türk Dövlətləri Təşkilatı (TDT) tərəfindən yaradılan Türk Dünyası Ortaq Əlifba Komissiyası 34 hərfdən ibarət Ortaq Türk Əlifbası təklifi ilə bağlı razılığa gəlib.

Bəs bu əlifbadan harada istifadə olunacaq? Ümumilikdə, bütün türk dövlətlərinin əlifbası dəyişəcəkmi?

Mövzu ilə bağlı "Operativ Məlumat Mərkəzi-OMM"-ə açıqlama verən Nizami Cəfərovun sözlərinə görə, ortaq türk əlifbasının elmi müzakirələr səviyyəsində təsdiq olunmasından sonra ikinci mərhələ başlayacaq. 

“Türk dövlətlər təşkilatının katibliyi bunu müzakirə edib, yeni siyasi qərar qəbul edəcək. Siyasi qərar təbii ki, Türk dövlətlərinin başçıları və türk dövlətləri parlamentlərinin təsdiqinə veriləcək. İndidən görürük ki, Türk dövlətlərinin çox görkəmli mütəxəssislərinin bir yerdə müzakirə edərək təsdiq etdiyi bu əlifba çox böyük ruh yüksəkliyi və maraqla qarşılanıb. Çünki bu, Türk dünyasında gedən inteqrasiyanın göstəricisidir. Burada söhbət bütün türk dillərindən yox, ancaq müstəqil respublika olan türk xalqlarının dillərindən gedir. Onlar bir-birlərinin mətnlərini daha rahat oxuya biləcəklər. Məsələn, bu dillərdə “t” səsi varsa, həmin səs türk dövlətlərində eyni işarə ilə yazılacaq. Başqa bir misal da gətirim: “ş” və “ç” səsi bəzi türk dillərində ingilis dilində olduğu kimi “sh” və ya “ch” kimi yazılırdı, indi isə bu olmayacaq. Dövləti olan türk xalqlarının əlifbasında eyni səslərdən və hərflərdən istifadə olunacaq. Bu əlifba hər bir türk dilində istifadə olunacaq. Bəzən deyirlər ki, ortaq türk dili yarananda istifadə olunacaq, amma bu fikir düzgün deyil. Ortaq türk dili rəsmi olmasa da, ortaq ünsiyyət vasitəsi kimi Türkiyə türkcəsindən istifadə texnikası var”.

N.Cəfərov deyir ki, burada əsas məsələ ondan ibarətdir ki, 6 dil üçün təsdiq olunmuş əlifbadan istifadə edəcəyik. Məcbur deyil o türk dillərinin hamısı ortaq türk əlifbasında öz təsdiqini tapmış işarlərin hamısından istifadə eləsinlər. Hansı işarə onların dilinin səs sistemində müvafiq əksini tapacaqsa, ondan istifadə edəcəklər. Məsələn, “ə” hərfi ortaq əlifbada var, amma bu hərfdən azərbaycanlılar və müəyyən qədər qazaxlar istifadə edəcəklər. Onlar kiril əlifbasında da “ə” hərfindən istifadə edirlər. Latın əlifbasına keçdikləri zaman isə “a” üzərində 2 nöqtə ilə ifadə olunan hərfdən istifadə edəcəklər. Burada sual yaranır ki, bəs bu, prinsiplərə uyğundurmu? Hansı hərfdən istifadə olunması isə işin gedişatında bəlli olacaq və iki variantdan biri seçiləcək. Çox güman ki, “ə” hərfindən istifadə edəcəklər. Burada əsas məqsəd inteqrasiyadır, yazının eyniliyini qorumaqdır. Ayrı-ayrı türk dillərində də bu əlifbadan istifadə olunacaq. 

“Türk dövlətləri arasında rəsmi yazışmaların bu ortaq əlifbaya heç bir aidiyyəti yoxdur. Rəsmi yazışmalar ingiliscə də ola bilər. Çünki Türk Dünyası beynəlxalq aləm ilə bağlıdır. Hətta rəsmi yazışmalar hər bir türk dövlətlərinin öz dilində ola bilər. Məsələn, özbəklər rəsmi məktublarını Azərbaycana özbəkcə ünvanlaya bilərlər. Biz də bu məktuba rəsmi cavabı azərbaycanca yaza bilərik. Çünki bu sahədə tərcümə sistemi də yaxşı fəaliyyətə başlayıb. Bu əlifba konkret olaraq ona görə qəbul olunmur ki, türk dilləri bir-birləri ilə hansısa ortaq əlifbada yazsınlar. Biz bu əlifbanı hazırlayandan sonra ümumi qaydaları ifadə edən rəsmi sənəd qəbul etdik. Bu rəsmi sənədi biz bütün – 6 türk dilində qəbul etdik. Hətta qərara gəldik ki, əsas olaraq bu sənədin ingiliscəsi də götürülsün. Çünki o beynəlxalq dildir”. 

Dilçi alim qeyd edir ki, Mərkəzi Asiyadakı türk dövlətlərinin əlifbasının kiril əlifbasında olması məsələsinə gəldikdə isə yalnız 2 dövlətin əlifbası belədir. Onlar Qazaxıstan və Qırğızıstandır. Artıq neçə ildir ki, Qazaxıstan rəsmi dövlət səviyyəsində qərar qəbul edib ki, latın əlifbasına keçilsin. Hətta bununla bağlı layihələr də təqdim olunub. Qazax dilinin səs quruluşu və fonetikasənın problemi var. Uzun illər onlar kiril əlifbasından sui-istifadə ediblər. Vaxtı ilə biz də kiril əlifbasının bütün hərflərini qəbul etmişdik. “Ya yu ye tsı” bunlar zaman-zaman bizim dilimizin yazısından götürüldü. Amma Qazax dilində bunların böyük bir hissəsi qalıb və müəyyən anlaşılmazlıqlar yaradır. Bu əlifbanın yaradılması türk dövlətlərinin latın əlifbasına keçidini sürətləndirir. Bütün dünya görür ki, hər hansı bir ayrılıqdan söhbət getmir. Türklər bir yerə yığışıb dünyanı dağıtmaq istəmir:

“Qazaxlar görürlər ki, Latın əlifbası kiril əlifbası qədər rahat mənimsənilir və üstünlüyü odur ki, türk dünyası ilə birlik əmələ gətirir. Hətta daha mükəmməldir və dilin bütün xüsusiyyətlərini özündə əks etdirir. Kiril əlifbası Qazax dilini rus dili ilə eyni əlifbanı işlətmək onu rus dili ilə yaxınlaşdırır. Amma rus dilinə yaxınlaşması üçün genetik bir səbəb yoxdur. Onlar mənşəcə fərqli-fərqli dillərdilər. Qazax dilinin türk dillərindən ayrı düşməsi həmin dillərin inkişafına mənfi təsir göstərə bilər. Çünki öz mühitindən aralı düşür və yad mühitə düşür. Rusiyanın icazə verib-verməməsi məsələsinə gəldikdə isə bu demokratik hal olmadığına görə təbii ki, burada Rusiyanın təyziqi sona qədər gedə bilməz və sona qədər bu xalqların taleyini həlledici qüvvəyə çevirə bilməz”.

Mədinə Useynova

“Formula 1” yarışlarının Azərbaycanda növbəti dəfə start götürməsi heç şübhəsiz ki, dünyanın idman bayramına şahidlik etməsi deməkdir. Çünki, “Formula 1” yarışları dünyanı ən çox tamaşaçı cəlb edən və keçirildiyi məkanı dünyada ən çox reklam edən yarışlardan biridir.

"Operativ Məlumat Mərkəzi-OMM" xəbər verir ki, bu sözləri açıqlamasında deputat Hikmət Babaoğlu bildirib.

Hikmət Babaoğlu deyib ki, “Formula 1” yarışının iştirakçıları üçün Bakı halqası bir əfsanədir. Çünki, bu halqa təbii şəhər relyefi və coğrafiyasında baş tutur, idmançılar üçün maraqlı sürprizlər yaradır ki, bu da həm tamaşaçılar, həm də professional iştirakçılar tərəfindən xüsusi rəğbətlə qarşılanır.

““Formula 1” yarışını təkcə idman yarışı kimi təqdim edə bilmərik, çünki bu hər şeydən öncə ev sahibliyi edən ölkəyə etibarın və məkanın təhlükəsizliyi ilə bağlıdır. Bütün idman növlərinin təhlükəsizliyi hər zaman ən yüksək səviyyədə təmin olunur, həmişə diqqət mərkəzində olur. Çünki bu, ən mühüm şərtlərdən biridir”.

Deputat qeyd edib ki, biz bu yaxınlarda Fransada Paris Yay Olimpiya Oyunlarının keçirilməsində nə qədər təhlükəsizlik məsələlərinin təhdid edən halların baş verdiyini gördük. Hətta idmançıların itməsindən tutmuş, onların müxtəlif xəstəliklərə düçar olmasına qədər müxtəlif məsələlərlə rastlaşdıq. Ancaq Azərbaycan uzun müddətdir ki, çoxsaylı beynəlxalq yarışlara ev sahibliyi edir. Heç birində bu təhlükəsizlik zəifliyi olmur. Əksinə olaraq, yüksək səviyyədə təşkil edilmiş olur.

“Düşünürəm ki, Azərbaycana maraq da, həm onun idman ölkəsi olması, həm də etibarlı təhlükəsiz tərəfdaşı olması ilə əlaqədardır”, - deyə H.Babaoğlu vurğulayıb.

Digər həmsöhbətimiz, Milli Məclisin deputatı Naqif Həmzəyev bildirib ki, “Formula 1” yarışlarının Azərbaycanda keçirilməsi yalnız idman tədbiri kimi deyil, eyni zamanda dünyada böyük izləyicisi olan bir kütləvi tədbir kimi də dəyərləndirilməlidir. Azərbaycanın xaricdə tanıdılması, təbliğ edilməsi, Azərbaycana olan marağın artırılmasında da bu gün mötəbər tədbirlərin çox böyük rolu var.

“Uzun illərdir ki, Azərbaycanda Bakı halqası üzrə “Formula 1” yarışı keçirilir. Bu yarış artıq ənənəvi hala çevrilib. Bu cür tədbirlər yaxın gələcəkdə də davam etdiriləcək. Biz inanırıq ki, yalnız “Formula 1” tədbirləri keçirilən ərəfədə deyil, ilin növbəti dövrlərində də Azərbaycana çoxlu sayda turist axınının baş tutmasında bu cür tədbirlərin böyük rolu olacaq. Biz xaricilərin Azərbaycana qarşı isti, xoş münasibətlərinin də məhz bu cür mötəbər tədbirlərdən sonra yaranmasını dəfələrlə şahidlik etmişik. Bu baxımdan düşünürəm ki, bu cür yarışlar mütləq keçirilməlidir”, - deyə deputat qeyd edib.

N.Həmzəyev vurğulayıb ki, yaxın gələcəkdə bu cür mötəbər tədbirlərin tək paytaxt Bakı şəhərində deyil, eyni zamanda paytaxtdan kənarda da keçirilməsi məqsədəuyğun olardı. Bu, Bakıdakı sıxlığın azalmasına gətirib çıxarardı, həmçinin digər regionlarımızın, böyük şəhərlərimizin tanıdılmasına və həmin yerlərə də turist axınının cəlb edilməsinə xidmət etmiş olardı.

“Ümumilikdə isə mən bu tədbirlərin uğurla keçirilməsi münasibətilə bütün təşkilatçıları təbrik edirəm və inanıram ki, bu cür mötəbər tədbirlər həmişə Azərbaycanda keçiriləcəkdir və Azərbaycanın artan nüfuzuna daha da dəstək olacaqdır”, - deyə millət vəkili sonlandırıb.

Bu gün Frank Şvabenin özünün siyasi fəaliyyətini tamamilə anti-azərbaycan ritorikaya həsr etdiyini çox açıq-aydın görürük. Bütövlükdə AŞPA-da təmsil olunanların bir çoxu reallıq hissini itirmiş, obyektivlikdən uzaq şəxslər kimi göz önünə gəlirlər.

İnsan haqlarından, demokratiyadan dəm vuran Frank Şvabe və onun timsalında AŞPA-dakı ermənipərəst dairələr Ermənistanda 52 günlük aclıq aksiyasından sonra həyatını itirən siyasi məhbus Mqer Yeqiazaryanın başına gətirilənlərə göz yumur.

Bu sözləri  "Operativ Məlumat Mərkəzi-OMM"-ə açıqlamasında politoloq Tural İsmayılov bildirib.

O, qeyd edib ki bu gün Ermənistanda müxalifətə qarşı həyata keçirilən basqıları görmürlər. Hələ də Nikol Paşinyana qarşı əsas müxalif qüvvələrdən biri hesab edilən Armen Aşotyan həbsdədir. Həbsə gətirilərkən məruz qaldığı siyasi təzyiqlər üzündən məhkəmə zalında ölən Armen Qriqoryanı heç kim unutmayıb və belə olan təqdirdə AŞPA-nın Ermənistanda baş verən bu hadisələri görməzdən gəlməsi və Frank Şvabenin Cənubi Qafqaz regionunda ancaq Azərbaycana “fokuslanması” Şvabe və Şvabe timsalındakıların nə qədər rəzil, qeyri-səmimi olduqlarını növbəti dəfə ortaya qoymuş olur.

Ekspert vurğulayıb ki, Frank Şvabe və AŞPA-nın içərisində erməni lobbisi ilə əlaqəli olan şəxslər kifayət qədər çoxdur və bu adamlar AŞPA-nın və bütövlükdə Qərb təsisatlarının, Qərb siyasi institutlarının nüfuzunu daha da zədələməklə məşğuldur. Bunlar əlbəttə ki, heç bir halda Qərb siyasi institutlarına baş ucalığı gətirmir.

“Frank Şvabenin fəaliyyətinin artıq anti-azərbaycan ritorikaya söykədiyini görürük. O, sanki özünün ağası olan siyasi dairələrə mesaj verməyə çalışır və hər gün Azərbaycan əleyhinə hansısa qəribə addımlar atmaqla, özünü bir növ anti-azərbaycan ritorikasının mərkəzində göstərməyə çalışır", - deyə T.İsmayılov bildirib.

Hesab edirəm ki, hər halda Şvabe kimi ölkələr arasında fərq qoyan, Azərbaycanla Ermənistana yanaşmalarda obyektivliyə söykənməyən adamların mövcud olması, təəssüf ki, bütün dünya siyasi sisteminin böyük utanclarından biridir.

Digər həmsöhbətimiz Milli Məclisin deputatı Bəhruz Məhərrəmov bildirib ki, bu gün Cənubi Qafqazda müşahidə olunan situasiya göstərir ki, Qərb konkret olaraq ABŞ və Fransa başda olmaqla özünü "beynəlxalq ictimaiyyət" kimi təqdim edən bir sıra subyektlər Cənubi Qafqazda sülh və sabitliyi arzulamır.

“Parçala və hökm sür siyasətini rəhbər tutan həmin subyektlər üçün regionda münaqişələr öz maraqlarını diqtə etmək üçün ən yaxşı vasitədir və 30 il ərzində məhz bu mexanizmdən istifadə edərək, vasitəçəlik missiyası ilə pərdələnərək regionda təsir və nüfuz dairələrini genişləndirməyə cəhd ediblər. Lakin Azərbaycanın Vətən müharibəsi və antiterror əməliyyatlarındakı qələbələri ilə dəyişən reallıq bu gedişata son qoydu. Həmçinin, 2010-cu ildən etibarən Azərbaycanda vətəndaş cəmiyyəti institutlarının faəliyyətinin şəffaflaşdırılması regionda maraqlarını 5-ci kalon vasitəsilə diqtə Qərbi bu alətdən də məhrum etdi. Nəticə etibarilə biz bu gün Qərbin pərdəarxası tədbirlərlə yox, açıq radikal ritorikasına şahidlik etməkdəyik”.

Deputat bildirir ki, məsələ bundadır ki, daha öncə Ukrayna və Gürcüstanın timsalında dövlətlərdən tələ yemi kimi istifadə etmələri Qərb imperializminə bu bölgədə inam və etimadı sıfıra endirib. Qərbin daha öncə sınadığı təbliğat vasitələri, habelə təsir üsulları artıq regionda keçərli deyil. Nəticə etibarilə ABŞ və Fransanın timsalında biz həmin subyektlərin artıq regionda açıq şəkildə mübarizəyə qoşulduqlarını, bu məqsədlə Ermənistandan istifadə edərək, bu ölkənin hücum silahları və siyasi dəstəklə təmin edərək yeni qarşıdurmaya yol açmaq istədiklərinə şahidlik etməkdəyik.

“Həmin subyektlər eyni zamanda regionda yaranmış sülh üçün unikal imkanları heçə endirmək, Azərbaycan və Ermənistan arasında başlanan və vasitəçəsiz formada müəyyən uğurlara gətirib çıxarmış danışıqların fiyaskoya uğraması üçün bütün imkanları səfərbər ediblər. Lakin Azərbaycanın regionda əməliyyat şəraitinə nəzarət etməsi, həmçinin artan hərbi-siyasi imkanlar bu kimi cəhdləri heçə endirir və nəticə etibarilə biz bu gün regionda məhz Azərbaycanın diqtə etdiyi konfiqurasiyanın getdikcə daha da möhkəmlənməsinə şahidlik etməkdəyik”,- deyə millət vəkili sonlandırıb.

Aminə Nəzərova